Forum KOŚCIÓŁ UNICKI NA HRUBIESZOWSZCZYŹNIE Strona Główna KOŚCIÓŁ UNICKI NA HRUBIESZOWSZCZYŹNIE
Forum dyskusyjne strony hrubieszowscy-unici.prv.pl
 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Cerkwie pounickie w powiecie hrubieszowskim

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum KOŚCIÓŁ UNICKI NA HRUBIESZOWSZCZYŹNIE Strona Główna -> Cerkwie pounickie na naszym terenie
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Thomae
Założyciel Forum


Dołączył: 10 Cze 2006
Posty: 126

PostWysłany: Sob Cze 17, 2006 3:06 pm    Temat postu: Cerkwie pounickie w powiecie hrubieszowskim Odpowiedz z cytatem

Na terenie Hrubieszowszczyzny odnajdziemy wiele śladów po obecności Kościoła greckokatolickiego na tej Ziemi...



HORODŁO


Cerkiew neounicka p.w. Św. Mikołaja w Horodle wzniesiona została na miejscu dawniejszej (1836) w 1932 r. Zachwyca wspaniałym rokokowym XVIII wiecznym ikonostasem pochodzącym z Maciejowa na Wołyniu (odnowiony w 1998 r). W okresie PRL - u służyła jako magazyn, zaś pod koniec lat 80-tych XX wieku została przekazana Kościołowi katolickiemu. Wiele starań w renowacje zniszczonej świątyni włożył miejscowy proboszcz parafii łacińskiej - Ks. Kan. Henryk Krukowski, dzięki któremu dziś cerkiew zachwyca swoim pięknem.

STRZYŻÓW


Dawna cerkiew parafii greckokatolickiej, pw. Narodzenia NMP, obecnie kościół parafii rzymskokatolickiej, wzniesiona w r. 1817 staraniem ks. Eliasza Zborowickiego, na miejscu poprzedniej świątyni z 1724 r.; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną; rekoncyliowany w r. 1946. W tym czasie zapewne gruntownie przekształcony z zatarciem cech stylowych. Kościół zniszczony w czasie II wojny światowej. Podczas remontu w r. 1947 (po ustanowieniu parafii łacińskiej) dokonano pewnych zmian: usunięto boczne wejścia i poszerzono przedsionek.
Kościół orientowany, drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, jednonawowy. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od strony północnej, nawa znacznie szersza, przedłużona (ok. r. 1947). Wewnątrz w prezbiterium i nawie pozorne sklepienie o łuku spłaszczonym, w zakrystii strop. Drzwi pierwotne klepkowe. Dachy dwuspadowe, z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą, kryte blachą. Ołtarz główny z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem zapewne ok. poł. w. XIX. Dwa ołtarze boczne i ambona o cechach późnobarokowych zapewne ok. poł. w. XIX, pochodzące z cerkwi unickiej w Horodle. Ołtarz boczny prawy pw. Przemienienia Pańskiego; lewy - św. Stanisława Kostki. Obraz Ostatniej Wieczerzy z w. XIX, z cerkwi w Horodle. Rzeźby dwóch aniołków z symbolem Męki Pańskiej, o charakterze barokowym.

SZPIKOŁOSY


Dawna cerkiew greckokatolicka, pw. Narodzenia Pana Jezusa, obecnie kościół parafii Kościół rzymskokatolickiej pw. Matki Boskiej Łaskawej, wzniesiona w r. 1801 na miejscu poprzedniej drewnianej, zamieniona ok. r. 1870 na cerkiew prawosławną, rekoncyliowana w r. 1919, w latach: 1939-1945 znowu w rękach prawosławnych. Odnawiany w okresie międzywojennym i po II wojnie światowej, w latach 1971-2 pomalowany, boazeria z r. 1989. Kościół orientowany, drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Trójdzielny: prezbiterium prostokątne, zamknięte trójbocznie, szersza, kwadratowa nawa i prostokątny równej szerokości z prezbiterium babiniec. Przy prezbiterium od strony północnej czworoboczna zakrystia. Nad nawą ośmiopołaciowa kopuła z latarnią wsparta na ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe, pozorne sklepienie kopulaste, w prezbiterium pozorne sklepienie kolebkowe, w pozostałych pomieszczeniach strop. Łuk tęczowy oraz arkada między nawą i babińcem półkoliste. Zewnątrz w dolnej części, z wyjątkiem zakrystii, wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium i babińcem oraz pulpitowy dach nad zakrystią, kryte blachą, dach okapowy kryty blachą trapezową. Trzy ołtarze o cechach klasycystycznych z w. XIX, w głównym: obraz MB Łaskawej i na zasłonie obraz Przemienia Pańskiego (r. 1920), scena Ostatniej Wieczerzy na antepedium, z tegoż okresu; w bocznych obrazy św. Józefa i św. Mikołaja.
Dzwonnica z r. 1850, odnawiana w w. XX. Drewniana, konstrukcji słupowo- ramowej, oszalowana. Dwukondygnacyjna, górą ośmioboczna; między kondygnacjami daszek okapowy. Dach ośmiopołaciowy, kopulasty oraz daszek okapowy, pobite gontem.

BUŚNO


Cerkiew Zaśnięcia NMP, dziś Kościół Wniebowzięcia NMP, wybudowany w r. 1795 w czasach parafii unickiej, ok. r. 1875 zamieniony na cerkiew prawosławną, oddany katolikom w r. 1919, poświęcony 18 VIII 1919 r. (w okresie posiadania świątyni przez prawosławnych została ona częściowo przerobiona, na skutek tego zatarto cechy stylowe). Po r. 1921 usunięto kopuły cerkiewne i dobudowano 2 wieże. W latach 1929-1934 przeprowadzono olejne malowanie (Szymon Zin z Hrubieszowa). W czasie okupacji kościół był zamieniony na cerkiew prawosławną. Po zakończeniu II wojny światowej odnowiono malowanie, a remont dachu przeprowadzono w r. 1968 i 1973. W latach siedemdziesiątych odnowiono tynki zewnętrzne, a w r. 1975 malowanie (Józef Konaszczuk z Uchań).
Orientowany. Murowany z cegły, otynkowany. Nawa prostokątna z prezbiterium węższym, zamkniętym półkoliście, przy którym od strony południowej zakrystia. Od strony zachodniej dwie kwadratowe wieże wtopione w narożniki i wysunięte lekko przed lico fasady, przy której nowsza kruchta. Fasada z wydatnym gzymsem koronującym; dolne kondygnacje wież o podziale ramowym, ujęte na narożach pilastrami, górne o ściętych narożach, zapewne późniejsze lub gruntownie przekształcone; między nimi nowszy lub znacznie przerobiony szczyt o falistej linii spływów. W nawie sufit z fasetą, w prezbiterium strop płaski, w zakrystii sklepienie krzyżowe. Otwory okienne i wnęki zamknięte półkoliście i koliste. Dachy dwuspadowe, hełmy wież ostrosłupowe, ośmiopołaciowe; kryte blachą.
Kościół wyposażony w 3 drewniane ołtarze. W ołtarzu głównym, wykonanym po r. 1921, obraz Wniebowzięcia NMP. Ołtarz boczny po prawej stronie poświęcono MB Szkaplerznej, lewy - św. Franciszkowi z Asyżu. Wewnątrz świątyni znajdują się organy i dwa feretrony rokokowe z 2. poł. w. XVIII. Lichtarze cynowe z przełomu w. XVIII/XIX. Ornat pocerkiewny z ok. poł. w. XIX

CZERNICZYN


Dawna cerkiew parafii greckokatolickiej, pw. Wszystkich Świętych, obecnie kościół parafii rzymskokatolickiej, pw. św. Jana Chrzciciela, został wzniesiony, w r. 1870, na miejscu drewnianej świątyni istniejącej już w r. 1791; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. W r. 1949 wydzierżawiła go od prawosławnych parafia katolicka w Hrubieszowie. W tymże roku kościół poświęcił ks. Witold Mazurkiewicz.
W r. 1956 zmieniono wygląd wież kościelnych (dawniej były w stylu bizantyńskim). W r. 1967 odnowiono wnętrza, a w r. 1969 elewacje, odnowiony w r. 2000. Kościół murowany, jednonawowy. Zakrystia w r. 1957 przerobiona z prezbiterium. W kościele 2 kaplice połączone z nawą, zaś nad nawą wznosi się mała wieżyczka, a druga, duża, na frontonie kościoła, ołtarze drewniane. Ołtarz główny prawdopodobnie pounicki, w nim obraz św. Jana Chrzciciela, malowany na blasze. Ołtarze boczne są wykonane po erekcji parafii W lewej kaplicy znajduje się ołtarz MB Niepokalanie Poczętej, a w prawej - Tysiąclecia Chrztu Polski. W nawie są nowe ławki i konfesjonały, zaś na chórze muzycznym organy rokokowe (II połowa XVIII w.), przeniesione z kościoła w Trzeszczanach, siedmiogłosowe. W zakrystii znajdujemy 2 zabytkowe kielichy (regencyjny i rokokowy), a na wieży kościelnej są 3 dzwony poświęcone w r. 1962 przez bp. Henryka Strąkowskiego.

HOSTYNNE

(brak fotografii)
Cerkiew pounicka (obecnie kościół, pw. św. Jana Chrzciciela, św. App. Szymona i Judy Tadeusza), została wybudowana w w. XIX przez grekokatolików, a w r. 1875 została zamieniona na cerkiew prawosławną, od r. 1919 służy ponownie katolikom, rekoncyliowana w r. 1949, po II wojnie światowej bardzo zniszczona, remontowana w latach pięćdziesiątych. W r. 1964 zmieniono wieże ze stylu cerkiewnego na stożek ośmiokątny. Kościół murowany, na planie krzyża równoramiennego, jednonawowy, od strony południowej dobudowana z pustaków zakrystia.
Ołtarze drewniane, w głównym: obraz MB Częstochowskiej i obraz Chrztu Pana Jezusa w Jordanie, dwa ołtarze boczne: w jednym obraz Serca Pana Jezusa, a w drugim - Serca NMP. Ornat z tkaniny z w. XVIII, pochodzący z kościoła w Werbkowicach. Na nowej wieży (konstrukcja z belek) dzwon z r. 1566. wykonany przez firmę ze Lwowa.

MIRCZE


Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka, pw. śś. Kosmy i Damiana, obecnie kościół parafialny pw. Zmartwychwstania Pańskiego, wzniesiony w r. 1814 z fundacji Wincentego Rulikowskiego, na miejscu poprzedniej świątyni, spalonej w r. 1772. Zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną; uszkodzony w czasie pierwszej wojny światowej; rekoncyliowany wraz z erygowaniem parafii w r. 1919, wiosną 1919 poświęcony przez dziekana hrubieszowskiego, ks. prał. Juścińskiego; w tym czasie remontowany. W latach 1956-1957 zmieniono sklepienia z płaskiego na kolebkowe oraz wykonano nowy dach. W r. 1963-1964 podniesiono zakrystię o 1 m i wykuto do niej drzwi. Posadzka marmurowa z r. 1998.
O charakterze późnobarokowym. Prezbiterium zwrócone na południe. Murowany z cegły, otynkowany. Nawa prostokątna z prezbiterium węższym, prostokątnym, zamkniętym półkoliście, przy którym od strony wschodniej i zachodniej zakrystia i składzik. Wewnątrz pozorne sklepienia kolebkowe z lat: 1856-7. Chór muzyczny drewniany, wsparty na sześciu słupach. Zewnątrz elewacje o podziałach ramowych, frontowa zwieńczona trójkątnym szczytem ze spływami po bokach. Wokół profilowany gzyms. Dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę, kryty blachą. Ołtarz główny z r. 1993 o charakterze barokowym z krucyfiksem i rzeźbami śś. Piotra i Pawła oraz obrazem Zmartwychwstania Pańskiego i MB Częstochowskiej. Ołtarze boczne drewniane, również o charakterze barokowym: lewy - św. Katarzyny, a prawy MB Różańcowej. W nawie stoją ławki i konfesjonały z lat dziewięćdziesiątych XXw. Na ścianach nawy stylizowane stacje Drogi Krzyżowej dłuta miejscowego artysty Dariusza Smolla. Chrzcielnica dębowa została wykonana przez rzeźbiarza z Dołhobyczowa w r. 1967.

TEREBIŃ


Dawna cerkiew parafii greckokatolickiej pw. św. Eliasza Proroka, obecnie kościół parafii rzymskokatolickiej pw. św. App Piotra i Pawła. Pierwotna świątynia wzniesiona być może w. XVII, obecna z 1779 r. znacznie przerobiona lub na nowo wzniesiona w w. XIX; zamieniona ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. W okresie międzywojennym świątynia użytkowana jako kościół filialny, rzymskokatolicki pw. Św. Andrzeja Boboli. W czasie II wojny światowej ponownie w rękach prawosławnych. W r. 1950 przekazany parafii rzymskokatolickiej w Werbkowicach i poświęcony, 29 VI 1951 r., pod obecnym wezwaniem.
Orientowana. Drewniana, konstrukcji zrębowej, na ceglanym podmurowaniu, z oszalowaniem zapewne z w. XX. Trójdzielna: prezbiterium zbliżone do kwadratu zamknięte trójbocznie, szersza nawa oraz kwadratowy babiniec. Przy prezbiterium od strony północnej czworoboczna zakrystia, przy babińcu nowy ganek wsparty na dwóch słupach. Nad nawą, wsparta na ośmiobocznym tamburze, ośmiopołaciowa kopuła, z bogato dekorowaną pseudolatarnią, przykrytą cebulastą kopułką z w. XIX. Wewnątrz w nawie pozorne, ośmiopołaciowe sklepienie kopulaste, w pozostałych pomieszczeniach stropy. Chór muzyczny w nawie wsparty na dwóch słupach. Zewnątrz w dolnej części nawy i babińca od północy i południa wydatny daszek okapowy wsparty na belkach zrębu. Nad dwuspadowymi dachami, ponad prezbiterium i babińcem wieżyczki z cebulastymi kopułkami z w. XIX. Kopuły i dachy kryte blachą. Dwa ołtarzyki boczne z w. XVII-XVIII, z ikonami Chrystusa Pankratora, św. Michała Archanioła i Chusty św. Weroniki w zwieńczeniu, z tegoż czasu. W r. 2000 rozpoczęto remont kościoła (z przeniesieniem go na nowe fundamenty) wg projektu Jerzego Romańskiego z Zamościa.

WERBKOWICE


Cerkiew wzniesiona w r. 1864 przez hr. Antoniego Szydłowskiego, zamieniona ok. r. 1875 na prawosławną; rekoncyliowana, pw. Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła, w r. 1919 wraz z założeniem parafii rzymskokatolickiej. Do r. 1997 jako kościół parafialny. Drewniany. Bezstylowy. W ołtarzu głównym obraz MB Nieustającej Pomocy. Ołtarz boczny po prawej stronie ma obraz św. Antoniego, a po lewej - obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. W r. 1981 kościół został pomalowany farbą olejną.

WISZNIÓW


Dawna cerkiew parafii greckokatolickiej, pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, obecnie kościół parafialny pw. św. Stanisława bpa. Cerkiew parafialna, wzmiankowana w r. 1669, obecna wzniesiona w r.1850; zamieniona ok. r. 1875 na prawosławną; świątynia odnowiona i przekształcona, z zatarciem cech stylowych w r. 1922. W r. 1954 i 1987 przeprowadzono remont dachu.
Kościół orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany. Trójdzielny: prezbiterium prostokątne z zakrystią od północy, nawa znacznie szersza, wydłużona, oraz babiniec, równej szerokości z prezbiterium. Przy babińcu od strony zachodniej wieża z dwiema lokalnościami po bokach, znacznie szersza od babińca. Wewnątrz strop, wsparty w nawie na czterech słupach. Dachy dwuspadowe nad prezbiterium i babińcem, nad nawą czterospadowy z obszerną czworoboczną wieżyczką na sygnaturkę, namiotowy nad wieżą, pulpitowy nad zakrystią, kryte eternitem. Ołtarz główny i dwa boczne o cechach barokowych i rokokowych. Ołtarze boczne (Najświętszego Serca Pana Jezusa i MB Nieustającej Pomocy) przywieziono w r. 1952 z parafii Chrobrowo (archidiecezja lwowska). Kościół malowany, w r. 1962, przez Irenę Kondracką z Lublina. Chrzcielnica drewniana, zwykła, została wykonana przez stolarza z Radostowa. Dwa feretrony o charakterze barokowym, z w. XIX. Sześć lichtarzy cynowych z r. 1765, 4 obrazy z w. XVIII i XIX, krucyfiks z w. XVIII. Oprócz tego: obraz św. Stanisława bm (w głównym ołtarzu), Miłosierdzia Bożego (obok bocznego ołtarza), św. Teresy od Dzieciątka Jezus (w prezbiterium).

SULIMÓW


Dawna cerkiew filialna greckokatolicka, pw. św. Jana Ewangelisty, obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony w r. 1867 z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną; po r. 1945 rekoncyliowany. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, na drewnianych palach. Trójdzielny: prostokątne prezbiterium, nawa szersza, kwadratowa oraz prostokątny babiniec. Przy prezbiterium od strony południowej zakrystia, przy babińcu od strony zachodniej przedsionek, konstrukcji słupowej, po r. 1954 oszalowany. Nad nawą ośmiopołaciowa, spłaszczona kopuła z pseudolatarnią, wsparta na ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe pozorne sklepienie kopulaste, w prezbiterium i babińcu pozorne spłaszczone sklepienie kolebkowe, w zakrystii strop. Zewnątrz w dolnej części z wyjątkiem zakrystii wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ozdobnie profilowanych; ponad nim ściany oszalowane. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i przedsionkiem, pulpitowy dach zakrystii oraz daszek okapowy kryte blachą, niegdyś gontem. Dwa ołtarze boczne barokowo-ludowe z przełomu w. XVIII/XIX. Konfesjonał z malowanym zapleckiem oraz dziesięć ławek, barokowych z 2. poł. w. XVIII, przeniesione w 1951 r. z kościoła parafialnego w Warężu. Obrazy: 1. Adoracji Matki Boskiej przez św. Dominika, barokowy z 1. poł. w. XVIII, przeniesiony 1951 z kościoła parafialnego w Warężu; 2. św. Mikołaja z 1862 r.; 3-13. pocerkiewne, m. i. z przedstawieniem Matki Boskiej i Chrystusa Pantokratora oraz niezidentyfikowanych świętych (w. XIX), umieszczone na zewnątrz cerkwi pod okapem, mocno zniszczone. Portret Marka Matczyńskiego wojewody ruskiego, bełskiego, podskarbiego wielkiego koronnego, fundatora kościoła i klasztoru pijarów w Warężu, barokowy z 4. ćw. w. XVII, z herbami Jastrzębiec, niezidentyfikowanym, Nowina i Korczak (?) oraz częściowo widocznymi literami MM .H BR .P S, w ozdobnej ramie z w. XIX, przeniesiony w 1951 r. z Waręża. Trzy krucyfiksy ludowe z w. XIX. Krucyfiks ołtarzowy cynowy z 1. poł. w. XIX. Dwa lichtarze drewniane o charakterze barokowym z 1. poł. w. XIX.

CHŁOPIATYN


Dawna cerkiew filialna parafii greckokatolickiej pw. Zesłania Ducha Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Żniatynie. Wzniesiony w latach: 1863-4, z zachowaniem tradycji dawnego budownictwa cerkiewnego; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. Położony pośrodku wsi w wieńcu drzew.
Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, na wysokim, późniejszym, ceglanym podmurowaniu. Trójdzielna: prezbiterium zbliżone do kwadratu, zamknięte trójbocznie; nawa szersza oraz węższy babiniec, szerokości prezbiterium, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej zakrystia. Poszczególne części przykryte ośmiopolowymi kopułami o kształcie dzwonowatym, z latarniami o baniastych hełmach. Kopuły na ośmiobocznych, połączonych ze sobą tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystii strop. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ponad nim ściany oszalowane deskami. Od strony zachodniej balkon wsparty na czterech belkach oraz podparty dwoma słupami ujmującymi otwór wejściowy, kryty daszkiem dwuspadowym podtrzymanym czterema słupami. W wejściu od strony zachodniej drzwi klepkowe, współczesne z budową cerkwi. Na nadprożu oraz na jednej z belek wschodniej ściany prezbiterium daty wzniesienia cerkwi i napisy fundacyjne cyrylicą. Kopuły, latarnie, pulpitowy dach nad zakrystią oraz daszki okapowe kryte blachą. Wewnątrz polichromia o charakterze rokokowo-ludowym, wykonana po r. 1864, o motywach architektoniczno - ornamentalnych, z przedstawieniami figuralnymi m. in. Matki Boskiej Dobrej Opieki i czterech ewangelistów.
Wyposażenie z okresu budowy cerkwi, o charakterze późnobarokowym: ikonostas z licznymi ikonami z tegoż czasu lub nieco późniejszymi, ołtarz główny, tabernakulum z rzeźbami aniołów, oraz dwa ołtarze boczne. W ołtarzach ikony: w głównym Matki Boskiej z Dzieciątkiem w sukienkach; w bocznych: w prawym Chrystusa Pantokratora, w lewym św. Mikołaja, wszystkie trzy być może z końca w. XVIII, mocno przemalowane. Feretron o charakterze barokowym z w. XIX, z obrazami Zesłania Ducha Św. i Zaśnięcia Matki Boskiej z tegoż czasu. Pająk drewniany o charakterze barokowym, zapewne z w. XIX. Dwie ampułki cynowe z ok. poł. w. XIX. Mszał z przełomu w. XVIII/XIX pisany cyrylicą, w oprawie skórzanej z metalowymi plakietkami: Chrystusa na krzyżu i czterech ewangelistów. Odpust: Urocz. Zesłania Ducha Świętego.

DŁUŻNIÓW


Dawna cerkiew parafii prawosławnej, pw. Podniesienia Krzyża Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony w r. 1882, poświęcony w r. 1895, odnawiany przed r. 1939. Położony na wyniosłym wzgórzu, w otoczeniu drzew. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, oszalowany, na ceglanym podmurowaniu. Trójdzielny: prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza oraz węższy, równej szerokości z prezbiterium babiniec, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie czworoboczne zakrystie. Poszczególne części przykryte ośmiopołaciowymi, wydłużonymi kopułami z latarniami, wspartymi na wysokich ośmiobocznych tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystiach stropy. Zewnątrz w dolnej części okap wsparty na występujących belkach zrębu, od strony północnej, południowej i zachodniej przerwany dwuspadowymi daszkami, wspartymi na słupach, tworzącymi przy otworach wejściowych ganki zapewne z 1. poł. w. XX. Kopuły, dachy pulpitowe nad zakrystiami i zadaszenia kryte blachą.

MYCÓW


Dawna cerkiew filialna greckokatolicka pw. Św. Michała (nieczynna). Wzniesiona w 1859 r., z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego, zamieniona ok. r. 1875 na prawosławną; po r. 1948 przemieniona na magazyn. Prezbiterium zwrócone na zachód. Drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon, oszalowana. Trójdzielna: prezbiterium, szersza nawa i babiniec równej szerokości z prezbiterium, kwadratowe. W przedłużeniu prezbiterium zakrystia. Nad nawa ośmiopołaciowa kopuła z latarnią, wsparta na wysokim ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe pozorne sklepienie kopulaste, w pozostałych pomieszczeniach stropy. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, przerwany przy nawie od strony północnej i południowej dwuspadowymi daszkami wspartymi na słupach, tworzących przy otworach wejściowych przedsionki, z nich południowy oszalowany. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i zakrystią oraz okap, kryte blachą. Wewnątrz polichromia o tradycjach późnobarokowych wykonana w r. 1862, z przedstawieniami figuralnymi oraz iluzjonistycznymi motywami architektonicznymi. Częściowo zachowany ikonostas barokowo - rokokowy zapewne z końca w. XVIII, z obrazami m. in. dwunastu apostołów, gruntownie przemalowany.

WYŻŁÓW

(brak fotografii)
Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Św. Mikołaja, obecnie kościół filialny. Wzniesiony w r. 1917. Murowany. Bezstylowy. Ołtarz o charakterze w. XVIII. Ikonostas z carskimi wrotami i ikonami śś. Archaniołów Gabriela i Michała zapewne z 2 poł. w. XVII, znacznie przemalowanymi oraz MB z Dzieciątkiem i Chrystusa Pantokratora z tegoż czasu, oba gruntownie przemalowane. Ikona MB z Dzieciątkiem z w. XVIII (?), w gipsowej sukience, pochodząca z cerkwii w Cebłowie. Szesnaście lichtarzy cynowych z r. 1855.

STARA WIEŚ

(brak fotografii)
Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP. Wzniesiona w r. 1798 z fundacji Rakowskiego, na miejscu drewnianej. Zamieniona ok. r. 1870 na cerkiew prawosławną, rekoncyliowana w r. 1919, zniszczona w r. 1944. Przekazana w r. 1945 na kościół rzymskokatolicki. Późnobarokowa. Prezbiterium zwrócone na południowy-zachód. Otoczona czworobocznym cmentarzem, obwiedzionym współcześnie z cerkwią ceglanym, otynkowanym murem z arkadowymi wnękami od strony cmentarza; od frontu z fragmentami rozebranej bramki na osi i dwiema analogicznymi dzwonnicami na narożach. Murowana z cegły, otynkowana. Nawa prostokątna, z węższym, kwadratowym prezbiterium, przy którym od wschodu niewielka prostokątna zakrystia. Wewnątrz w nawie i prezbiterium płaski strop, otynkowany, mocno zniszczony. Elewacja frontowa rozczłonkowana pilastrami podtrzymującymi belkowanie, zwieńczona szczytem, z trójkątnym przyczółkiem i spływami wolutowymi po bokach. Otwory okienne zamknięte łukiem odcinkowym. Dachy dwuspadowe, niższy nad prezbiterium, trójpołaciowy nad zakrystią, kryte blachą.
Dzwonnice. Murowane z cegły, otynkowane. Czworoboczne. W górnej kondygnacji cztery otwory dzwonowe zamknięte łukiem odcinkowym, dolna kondygnacja dzwonnicy południowo-wschodnia użytkowana niegdyś jako kostnica. Bez dachów.

SAHRYŃ


Cerkiew Św. Cyryla i Metodego została wybudowana w r. 1873 roku. Po kasacie unii była ona zamieniona na cerkiew prawosławną. Po zakończeniu I wojny światowej oddano ją katolikom i rekoncyliowano. W czasie II wojny światowej w posiadaniu prawosławnych, w skutek ataku oddziałów AK i BCh 9 III 1944 na Sahryń (była tu siedziba sotni UPA) cerkiew uszkodzona, zaś po wojnie przejęta przez rzymskokatolików i gruntownie przebudowana.

MIĄCZYN

(brak fotografii)
Dawna cerkiew parafialna greckokatolicka, pw. św. Michała Archanioła, obecnie kościół parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony, w r. 1824, z fundacji Jana Węgleńskiego ministra stanu Królestwa Polskiego. Zamieniona ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną, rekoncyliowana w r. 1918, odnawiana m. in. w r. 1909. Aż do powstania parafii była kościołem filialnym Zawalowa. W r. 1950 wybudowano chór muzyczny, a w r. 1975 kościół pomalowano farbami emulsyjnymi.
Klasycystyczno-neogotycka. Orientowana. Murowana z cegły, otynkowana. Na rzucie prostokąta z nieco węższą częścią wschodnią mieszczącą zakrystię i składzik. Nawa dwuprzęsłowa i jednoprzęsłowe prezbiterium, wyodrębnione półkolistą arkadą; w części zachodniej nawy, pod murowanym chórem muzycznym kruchta z dwiema kwadratowymi lokalnościami po bokach, mieszczącymi składzik i klatkę schodową na chór. Wewnątrz ściany nawy rozczłonkowane ostrołukowymi wnękami, zwieńczone gzymsem z perełkami, przy chórze muzycznym para wnęk zamkniętych łukiem półkolistym, obejmującym otwory okienne. Pozorne sklepienia kolebkowe, w zakrystii dwuprzęsłowe sklepienie żaglaste, w pozostałych pomieszczeniach stropy. Zewnątrz elewacja frontowa, lekko wysunięte zachodnie części elewacji bocznych oraz elewacje zakrystii boniowane, ponadto elewacje boczne rozczłonkowane pilastrami, z których narożne szersze i kanelowane, pomiędzy nimi ostrołukowe otwory okienne w opaskach. Elewacja zachodnia z wysoką ostrołukową wnęką mieszczącą otwór wejściowy, tablicę (zabieloną) oraz zamurowane otwory okienne; ponad trójkątnym zwieńczeniem fasady wieżyczka na sygnaturkę z ostrosłupowym daszkiem zapewne z r. 1909. Elewacja wschodnia zakrystii dwukondygnacyjna, trójosiowa, podzielona dwoma gzymsami kordonowymi, ponad gzymsem wieńczącym trójkątny szczyt. Otwory okienne prostokątne, ostrołukowe, koliste i półkoliste, w opaskach. Dachy dwuspadowe, nad prezbiterium nieco niższy, kryte blachą. Ołtarz główny klasycystyczny, zapewne po r. 1824, murowany, architektoniczny z bramkami, z obrazem MB Częstochowskiej (około r. 1960) i - na zasuwie - obraz św. Michała Archanioła (około r. 1960). Dwa ołtarze boczne o cechach klasycyzujących i neogotyckich, zapewne późniejsze. Ponad łukiem tęczy krucyfiks barokowo-ludowy z 1. poł. w. XIX. Cztery lichtarze cynowe z 1. poł. w. XIX. Dwa ornaty o bokach z tkaniny z 1. poł, w. XIX.


Na tej liście nie może zabraknąć oczywiście Hrubieszowa:


HRUBIESZÓW

Cerkiew wzniesiono w latach 1795—1828 wg projektu arch. Losy de Losenau. Przed 1875 oddana wspólnocie prawosławnej. Remontowana 1910. Rekoncyliowana 1918. Gruntownie odnowiona w roku 1953. Obecnie utrzymana w stylu barokowo-klasycystycznym. W roku 1780 dobudowano od wschodu dzwonnicę. W roku 1888 przerobiono ją na kaplicę łączą jej wnętrze z prezbiterium cerkwii niewielką kruchtą.
Cerkiew położona na cyplu płaskowzgórza, opadającego od północy stromą skarpą ku dolinie rzeki Huczwy. Fronton zwrócona na południe. Otoczona starodrzewem. W południowo – wschodnim narożu działki parterowy budynek plebani (obecnie klasztoru). Od poł. – zach. wolnostojąca wieża, przy niej pamiątkowe krzyże.
Cerkiew murowana, tynkowana. Bryła mocno rozczłonkowana. Korpus nawowy obszerniejszy od półkoliście zamkniętego prezbiterium, poprzedzony kruchtą. Ściany wsparte wydatnymi szkarpami (1910r.) Prezbiterium od zachodu wyposażone w prostokątną zakrystię. Od wschodu piętrowa kaplica z parterową absydą od północy. Dachy dwuspadowe z trójkątnymi szczytami. Nad zakrystią pulpitowy, na absydach prezbiterium i kaplicy stożkowe. Więźba dachowa drewniana, krokwiowa z wieszarami, pokryta blachą ocynkowaną. Nad prezbiterium skromna sygnaturka z1953r.
Dwukondygnacyjną fasadę poprzedza parterowa kruchta prostokątna z otworami drzwiowymi w każdej ścianie. Ściany rozczłonkowane parami pilastrów, na nich wydatny gzyms, powyżej trójkątny szczyt. Wejście główne ujęte w wyprofilowane w zaprawie murarskiej obramienie portalowe w formie arkady. Analogicznie opracowane ściany boczne kruchty. Ponad dachem kruchty pojedyncze pilastry dźwigające gzyms wieńczący. Pomiędzy pilastrami, na osi fasady okno zamknięte półkoliście. W centrum trójkątnego szczytu płytka nisza (dawniej istniał tu obraz Św.St.Kostki). Boczne ściany nawy oszkarpowane. Pomiędzy szkarpami półkoliste okna w profilowanych obramieniach. Gzyms wieńczący analogiczny do frontowego. Fasada kaplicy trójdzielna, ujęta w narożach pilastrami podwojonymi w kondygnacji środkowej. W przyziemiu półkoliście zamknięte wejście w listwowym obramieniu o ściętych narożach. Na osi górnej kondygnacji okno zamknięte łukiem odcinkowym w listwowym obramieniu o identycznym wykroju. Na osi trójkątnego szczytu nisza z malowanym wizerunkiem Maryi.
Wnętrze typu halowego, jednoprzestrzenne, trójprzęsłowe. Nawa prostokątna, prezbiterium wydzielone łukiem tęczowym, węż­sze i niższe od nawy, zamknięte półkoliście. Ściany rozczłonkowane pilastrami podtrzymują­cymi wydatny gzyms, w nawie między pilastrami wnęki zamknięte łukiem koszowym. Sklepienia kolebkowo-krzyżowe na gur­tach. Chór muzyczny murowany, trójdzielny, wsparty na arkadowych filarach. W niszach nawy i ścianach prezbiterium polichromie ze scenami z życia Chrystusa. Wiele elementów dekoracyjnych roślinnych i geometrycznych, żywa kolorystyka. Okna typu witrażowego z kolorowymi szybkami. Dwoje drzwi ze starymi okuciami.
W wyposażeniu trzy ołtarze drewniane typu architektonicznego dziewiętnastowieczne. , ławy w nawie,nowe konfesjonały. Dawniej istniała również ambona oraz stalle (obecnie usunięte w czasie remontu w 2002r).
Ołtarz główny kolumnowy, neoklasycystyczny, drewniany ze złoconym detalem snycerskim. Głęboka nisza retabulum flankowana parami kolumn dźwigających belkowanie gierowanego gzymsu. Nad kolumnami pary stylizowanych wazonów.. Na antepedium i skrzyniach podstawy olistwowane płyciny prostokątne z motywem wieńca. W niszy ołtarzowej dawniej umieszczony był obraz olejny na płótnie ze sceną Komunii św. Stanisława, a obecnie Cudowny Wizerunek Matki Bożej Sokalskiej. . Na tabernaculum złocona płaskorzeźba z motywem Pelikana. Całość nastawy kulisowo wysunięta równolegle do lica półkolistej ściany absydy, Za kolumnadą wąskie przejście. Dwa ołtarze boczne ustawione symetrycznie przy ścianach pod łukiem tęczowym. Neobarokowe, drewniane, z elementami złoconej snycerki. Prostokątne pola obrazowe flankowane pojedynczymi kolumnami, gzyms rozczłonkowany, fantazyjnie gięty, zwieńczenie zakończone łukiem wklęsło – wypukłym. Antepedia wyposażone w złocone emblematy. Nad obrazami hierogramy Jezusa i Maryi. W partiach zwieńczeń złocone glorie...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Jihar



Dołączył: 12 Wrz 2006
Posty: 1

PostWysłany: Wto Wrz 12, 2006 4:23 pm    Temat postu: Chłopiatyn & Sulimów Odpowiedz z cytatem

Vitaju.
W prezentacji tych - tematowych , cerkiewek drogi autor zagalopował się nieco, podając (błędnie), jakoby cerkiewki te zostały w 1875 zamienione na prawoslawne. Do prawoslawnych nie nalezały też cerkwie w miejscowosciach Dłużniv i Myciv. w istocie unkcjonowały one jako geckokatolickie do 1947 r. z prostego powodu - miejscowosci, jako położone po austriackiej stronie granicy nie podlegaly urzędowemu w Rosji wprowadzaniu prawoslawia.

Pozdrowienia.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Thomae
Założyciel Forum


Dołączył: 10 Cze 2006
Posty: 126

PostWysłany: Sro Paź 04, 2006 2:21 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Miejscowości, które nie należały do Rosji, lecz do Cesarstwa Austriackiego (Księstwa Galicji i Lodomerii) uniknęły rusyfikacji, jednakże nie użyłem sformułowania "wszystkie cerkwie uległy zmianie na prawosławne". Oczywiście cerkwie w zaborze austriackim dotrwały aż do akcji "Wisła".
Zaś cerkwie w powiecie hrubieszowskim (będącym częścią skladową "Priwislanskowo Kraja") zostały przemienione na prawosławie jest rzeczą pewną.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
katarzyna



Dołączył: 19 Paź 2006
Posty: 21

PostWysłany: Sob Maj 19, 2007 11:22 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Cerkiew z Budynina(co prawda pow. tomaszowski) w odświeżonej szacie:


Przy okazji chciałam nawiązać do powyższej dyskusji. Jeśli chodzi o cerkwie np. z Chłopiatyna, Dłużniowa, Lisek (gm. Dołhobyczów, pow. hruboeszowski), Budynina (gm. Ulhówek, pow. tomaszowski) znalazły się one pod kon. XVIII w. w granicach Austro -Węgier, nie zostały zamienione w 1875 r. na prawosławne, jak podaje KZSwP, t. VII, z. 6. W. Kołbuk, w swych publikacjach dotyczących Kościoła Wschodniego wymienia poszczególne miejscowości, polecam artykuł : W. Kołbuk, Granice i sieć parafialna greckokatolickiej diecezji przemyskiej na przełomie XVIII i XIX w. [w:] „Polska - Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa. Studia z dziejów greckokatolickiej diecezji przemyskiej”, tom 3, Przemyśl 1996, s. 101-114.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Thomae
Założyciel Forum


Dołączył: 10 Cze 2006
Posty: 126

PostWysłany: Sob Maj 19, 2007 1:56 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

katarzyna napisał:
Jeśli chodzi o cerkwie np. z Chłopiatyna, Dłużniowa, Lisek (gm. Dołhobyczów, pow. hruboeszowski), Budynina (gm. Ulhówek, pow. tomaszowski) znalazły się one pod kon. XVIII w. w granicach Austro -Węgier, nie zostały zamienione w 1875 r. na prawosławne...

Tak właśnie było - cerkwie unickie w Galicji do 1947 roku służyły Unitom. Te, w zaborze rosyjskim, zostały przemianowane mimo protestów wiernych na prawosławne, a sami wierni zmuszeni do przyjęcia prawosławia.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
diakon Piotr UKGK



Dołączył: 13 Cze 2006
Posty: 205

PostWysłany: Sro Kwi 23, 2008 11:44 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Żeby ożywić nieco ten wątek -i całe to forum zarazem - dodałbym, że cerkiew w Mycowie, jak już wspominałem, jest powoli przywracana do życia. Przejał ją proboszcz rzym.kat. ze Żniatyna Ks. Czaus, bardzo zasłużony w dziele ratowania cerkiewnej spuścizny. A i my dzięki temu mogliśmy tam odprawiać podczas ostatnich Dni Dobrosąsiedztwa. Very Happy
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Thomae
Założyciel Forum


Dołączył: 10 Cze 2006
Posty: 126

PostWysłany: Nie Kwi 27, 2008 6:53 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Bardzo praktyczne rozwiązanie, wiernych "łacinników" trochę w okolicy jest, to o świątynię zadbają, a i we wschodnim rycie będzie gdzie odprawić, bo jeśli nadal stała by opuszczona, to nie wiadomo co by z nią było. Wspomniał Ksiądz Diakon o Żniatynie - jako ciekawostkę wspomnieć należy, że kościół tamtejszy za czasów Unii służył obu obrządkom...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
diakon Piotr UKGK



Dołączył: 13 Cze 2006
Posty: 205

PostWysłany: Nie Kwi 27, 2008 9:48 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Tak, wiem. Nie był to jedyny taki przypadek. Jakąś rolę mogły tu odgrywać zarówno względy praktyczne (fundator-patron czyli dziedzic miejscowy mniej się wykosztował), a także wpływ józefińskiej wizji Kościoła, w której motyw "wydajności" odgrywał dużą rolę.

W czasach późniejszych bywało, że takie świątynie "monorytualizowały" się, już to ze względu na konflikty pol.-ukr. rzutujące i na stosunki kościelne (czytałem o takim wypadku w eparchii stanisławowskiej na przykład), już to z uwagi na dążność strony wschodniej do posiadania świątyni w pełni odpowiadającej przepisom obrządkowym.

Znany jest przykład "birytualnej" parafii ormiańsko-łacińskiej w Łyścu k. Stanisławowa, gdzie ten sam kapłan był proboszczem ok. 800 katolików rzymskich i ok. 50 ormiańskich.

Nb. w Korczminie, gdzie mamy cerkiew używaną jedynie w sierpniu, proponowaliśmy właściwemu terytorialnie duszpasterzowi łac., by korzystał z tej poświęconej, katolickiej świątyni (w Korczminie nie ma innej). Propozycja przyjęta nie została.
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Thomae
Założyciel Forum


Dołączył: 10 Cze 2006
Posty: 126

PostWysłany: Pon Kwi 28, 2008 9:55 am    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Cóż, tamtejsza parafia rzymskokatolicka liczy 660 dusz, ma 2 świątynie, parafialną i filialną w Budyninie (dawna cerkiew). Pewnie ksiądz boi się kosztów, a zarazem nie chce tworzyć kolejnej filii do której trzeba dojeżdżać...
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
diakon Piotr UKGK



Dołączył: 13 Cze 2006
Posty: 205

PostWysłany: Nie Lip 27, 2008 8:30 pm    Temat postu: Odpowiedz z cytatem

Niech Panu będzie. Wink
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość Wyślij email
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum KOŚCIÓŁ UNICKI NA HRUBIESZOWSZCZYŹNIE Strona Główna -> Cerkwie pounickie na naszym terenie Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Możesz dodawać załączniki na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum